Bezpieczeństwo przeciwpożarowe w turystyce – wiedza, która może uratować życie

Anna Ambroży
12 paź
3 minut(y) czytania

Turystyka to branża, w której bezpieczeństwo ma kluczowe znaczenie. Hotele, pensjonaty, restauracje, biura podróży, autokary czy obiekty rekreacyjne każdego dnia goszczą setki osób. W takim środowisku nawet niewielka iskra może doprowadzić do tragedii. Dlatego znajomość zasad ochrony przeciwpożarowej jest obowiązkiem nie tylko pracowników branży, ale i uczniów szkół turystycznych, którzy w przyszłości będą za bezpieczeństwo gości odpowiadać.

Najczęstsze przyczyny pożarów w branży turystycznej

Pożary w obiektach turystycznych wybuchają najczęściej z powodu:

nieprawidłowego użytkowania urządzeń elektrycznych i gazowych,
przeciążenia instalacji elektrycznych (np. podłączanie wielu urządzeń do jednego gniazdka),
zwarć w instalacjach,
pozostawienia otwartego ognia (świeczki, kominki, grille),
palących papierosy gości w niedozwolonych miejscach,
zaniedbań w kuchniach gastronomicznych – np. przegrzania tłuszczu, nieczyszczonych filtrów wentylacyjnych.

W turystyce dodatkowym zagrożeniem jest duża liczba osób nieznających obiektu, co w razie pożaru utrudnia ewakuację.

Rodzaje pożarów i ich oznaczenia

Nie każdy pożar jest taki sam, dlatego nie każdą gaśnicą można gasić wszystko. Zgodnie z europejską klasyfikacją, pożary dzieli się na klasy:

Znajomość klasy pożaru to podstawa, by dobrać odpowiedni środek gaśniczy.

Klasa	Co się pali	Przykłady
A	Ciała stałe pochodzenia organicznego (tworzą żar)	drewno, papier, tkaniny
B	Ciecze i ciała stałe topiące się	benzyna, oleje, lakiery
C	Gazy	propan, butan, metan
D	Metale	sód, magnez, aluminium
F	Tłuszcze i oleje spożywcze	olej w frytkownicy, smalec
(E)	Urządzenia elektryczne pod napięciem – nie jest to klasa pożaru, ale dodatkowa kategoria bezpieczeństwa

Rodzaje gaśnic i ich zastosowanie

W obiektach turystycznych spotykamy kilka typów gaśnic, z oznaczeniem literowym klasy pożaru, do której są przeznaczone:

Typ gaśnicy	Środek gaśniczy	Zastosowanie
Gaśnica proszkowa (ABC)	proszek gaśniczy	uniwersalna – drewno, tworzywa, paliwa, gazy
Gaśnica śniegowa (BC)	dwutlenek węgla (CO₂)	urządzenia elektryczne, pomieszczenia techniczne
Gaśnica pianowa (AB)	piana gaśnicza	ciecze palne, ciała stałe
Gaśnica wodna (A)	woda ze środkiem zwilżającym	papier, drewno, tekstylia
Gaśnica do tłuszczów (F)	specjalny środek chłodzący	kuchnie gastronomiczne

W hotelach i ośrodkach turystycznych najczęściej stosuje się gaśnice proszkowe i śniegowe, a w kuchniach – gaśnice typu F.

Jak zachować się w razie pożaru? – Złote zasady ewakuacji

Zachowaj spokój i alarmuj innych. Włącz alarm pożarowy lub krzyknij „POŻAR!”.
Powiadom służby ratunkowe – numer alarmowy 112 lub 998 (Straż Pożarna).
Użyj gaśnicy tylko wtedy, gdy pożar jest mały i bezpieczny do opanowania.
Nie korzystaj z wind. Ewakuuj się klatką schodową w kierunku wyjść oznaczonych piktogramem.
Pomagaj osobom starszym, dzieciom i niepełnosprawnym.
Nie wracaj po rzeczy osobiste.
Po opuszczeniu budynku udaj się do punktu zbiórki – zwykle oznaczonego znakiem z czterema strzałkami skierowanymi do środka.

Przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej

W Polsce kwestie bezpieczeństwa przeciwpożarowego reguluje m.in.:

Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (Dz.U. 2022 poz. 2057),
Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów,
Prawo budowlane, które określa wymagania dotyczące dróg ewakuacyjnych i wyposażenia budynków,
Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z 2003 r. dotyczące szkoleń BHP, w tym z zakresu ochrony przeciwpożarowej.

Każdy obiekt turystyczny (hotel, schronisko, pensjonat) musi posiadać:

instrukcję bezpieczeństwa pożarowego,
rozmieszczone i sprawne gaśnice,
oznaczone drogi ewakuacyjne,
personel przeszkolony w zakresie PPOŻ.

Dlaczego to takie ważne w turystyce?

Turyści przyjeżdżają z różnych miejsc, często nie znają topografii budynku i nie wiedzą, jak się zachować w sytuacji zagrożenia. Dlatego to pracownicy branży turystycznej muszą być przygotowani, by:

szybko reagować,
kierować ewakuacją,
udzielać pierwszej pomocy,
znać lokalizację sprzętu gaśniczego i wyłączników prądu/gazu.

Świadomość i odpowiedzialność personelu to najlepsza prewencja. Bo w turystyce — jak w życiu — bezpieczeństwo gościa to priorytet.

Bezpieczeństwo przeciwpożarowe w turystyce to nie tylko wymóg prawny, ale element profesjonalizmu każdego obiektu. Wiedza o przyczynach pożarów, rodzajach gaśnic i zasadach ewakuacji może w praktyce zdecydować o ludzkim życiu. Dlatego przyszli technicy turystyki powinni traktować tę wiedzę z taką samą powagą, jak znajomość ofert turystycznych czy obsługi klienta.

Bo prawdziwy profesjonalista w turystyce dba o to, by jego goście wrócili z wyjazdu z pięknymi wspomnieniami, a nie dramatycznymi historiami. Poniżej - jak zwykle, znajdziesz materiały edukacyjne, które pomogą Ci uporządkować wiedzę i powtórzyć materiał przed klasówką.